Mua bán nhà đất “hai giá” nhằm lách luật: kiến nghị khởi tố?
Thứ hai, 25/04/2022 | Tin tức, Tin thị trường
Bộ Tư pháp ban hành văn bản liên quan đến hành vi vi phạm về thuế có dấu hiệu tội phạm cho cơ quan công an điều tra. Trong trường hợp mua bán nhà đất “hai giá” trốn thuế mà bị phát hiện, sẽ rất dễ bị khởi tố.
Kiến nghị khởi tố hình sự nếu phát hiện vi phạm
Bộ Tư pháp ban hành văn bản 489/BTP-BTTP về quy chế chuyển tin báo vụ việc về thuế, hồ sơ kiến nghị khởi tố đối với hành vi vi phạm về thuế có dấu hiệu tội phạm cho cơ quan công an điều tra. Theo văn bản này, cơ quan thuế chuyển tin báo về tội phạm, đề nghị xác minh, điều tra; chuyển hồ sơ kiến nghị khởi tố đến cơ quan điều tra khi phát hiện người nộp thuế có hành vi vi phạm pháp luật về thuế, có dấu hiệu tội phạm trong lĩnh vực thuế như trốn thuế, chiếm đoạt tiền hoàn thuế…
Mua bán nhà đất “hai giá” nhằm lách luật: kiến nghị khởi tố?
Đồng thời, cơ quan này cũng đề nghị cập nhật đối với các trường hợp có dấu hiệu vi phạm pháp luật như mua bán nhà đất, chuyển nhượng bất động sản với giá bán ghi trên hợp đồng thấp hơn giá thị trường (đối với những giao dịch lớn như chuyển nhượng vốn, bất động sản, phương tiện giao thông, vận tải…)
Trường hợp cơ quan điều tra có quyết định khởi tố hình sự thì người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính phải hủy bỏ quyết định vi phạm hành chính và chuyển toàn bộ tang vật, phương tiện vi phạm hành chính, tài liệu cho cơ quan tố tụng hình sự. Trong trường hợp cơ quan điều tra quyết định không khởi tố vụ án, cơ quan thuế tiến hành xử phạt hành chính.
Xuất hiện lỗ hổng trong quy định mua bán nhà đất
PGS.TS Đinh Trọng Thịnh - chuyên gia về thuế cho biết, quy định hiện hành đối với hoạt động kinh doanh mua bán, chuyển nhượng bất động sản, cá nhân phải nộp 2% tiền thuế trên giá chuyển nhượng, doanh nghiệp nộp 20% trên thu nhập. Theo đó, có 2 cách tính thuế đang được áp dụng, gồm: Dựa vào giá ghi trên hợp đồng và dựa theo khung giá đất do Nhà nước quy định nếu hợp đồng không ghi rõ hoặc giá thấp hơn khung quy định.
Ông Thịnh phân tích, quy định này lại trở thành “lỗ hổng” để trốn thuế vì bảng khung giá đất thấp hơn rất nhiều so với thực tế, có những khu vực giá đất thị trường cao hơn từ 50 - 70% trong bảng khung giá. Bên cạnh đó, luật cũng quy định đây là những giao dịch dân sự, việc mua bán nhà đất sẽ được thỏa thuận giữa người mua và người bán, chỉ cần bằng hoặc cao hơn mức Nhà nước quy định.
Luật sư Nguyễn Bích Trâm chia sẻ, vấn đề hiện nay là không có văn bản nào quy định hợp đồng chuyển nhượng không được ghi thấp hơn giá giao dịch thực tế, thậm chí hợp đồng còn có thể không cần ghi giá chuyển nhượng. Vì vậy, bà Trâm cho rằng, muốn người dân ghi đúng giá giao dịch thực tế thì trước hết phải sửa đổi pháp luật theo hướng rõ ràng, cụ thể và dễ hiểu. Việc yêu cầu ghi đúng giá thực tế cao, đòi hỏi theo giá thị trường, thì cũng nên xem xét giảm thuế. Bởi, cách đánh thuế hiện nay là tính khoán, chứ không đúng bản chất thuế thu nhập.
Khó khăn trong việc xác định giá nhà thực tế
Thời gian qua, các chi cục thuế tại TP.HCM đều đang siết tình trạng mua bán nhà đất “hai giá”. Đây là việc cần làm để tránh thất thu thuế nhà nước và đã mang lại kết quả tốt khi tiền thuế thu thêm rất lớn. Tuy nhiên, việc kê này lại phát sinh nhiều vấn đề.
Mua bán nhà đất “hai giá” nhằm lách luật: kiến nghị khởi tố?
TS Nguyễn Ngọc Tú-Chuyên gia về thuế cho biết, theo quy định điều 200 Bộ luật Hình sự 2015 và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự thì cá nhân có các hành vi (9 hành vi theo quy định khoản 1) nhằm trốn thuế với số tiền từ 100-dưới 300 triệu đồng, hoặc dưới 100 triệu đồng nhưng đã từng bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi trốn thuế hoặc từng bị kết án về tội này... thì bị phạt tiền 100-500 triệu đồng hoặc bị kết án từ 3 tháng đến 1 năm tù.
“Tuy nhiên, 10 năm gần đây, chỉ có xử phạt theo hành chính, rất ít khi xử lý hình sự, chỉ có 1 số vụ điển hình”, ông Tú nói.
Ông Tú cho rằng, khi mua bán nhà đất, giá thị trường là một định nghĩa mơ hồ. Để tránh người dân mua bán nhà hai giá, một phần nên điều chỉnh giá đất theo hằng năm.
“Hình sự là những vụ lớn, còn những vụ mang tính chất quần chúng thì không nên hình sự hóa, cũng không đủ cơ sở để khởi tố. Phải có đủ cơ sở mới khởi tố được chứ nghi ngờ rồi chuyển hồ sơ lên công an thì không được”, ông Tú nói thêm.
Cường Thịnh Phát Group
Ngoài ra, bạn có thể xem thêm một số bài viết sau: